सशस्त्र प्रहरीले चिन्न नसकेको कोहिनुर: जिम्न्यास्टिकमा ओलम्पिक पुग्न सक्ने थिए

काठमाडौं– आन्तरिक राजनीतिक र भनसुनमा मात्र संगठनभित्र पहुँच हुने परम्परा बनाएपछि सशस्त्र प्रहरी बल (एपीएफ)को खेलकुद क्षेत्रभित्रका एउटा असाधारण क्षमता भएका युवकले राजीनामा दिनु परेको छ।

एपिएफ क्लवमा रहेका खोटाङका दिनेश सुनार संगठनका लागि मात्र होइन देशका लागि पनि होनाहार खेलाडी थिए। उनलाई संगठनमा प्रोत्साहनको साटो उनको खेल जीवनलाई चिन्न नचाहँदा अमेरिका पलायन भएका छन्। यद्यपि उनी संगठनबाट राजीनामा गरे पनि खेल जीवनमा प्रगति गरी देशको नाम उँचो राखे उद्देश्यले अमेरिका पुगेको बताउँछन्।

उनी पार्कर खेलाडी हुन्। जसले गिनिज बुक अफ वल्र्ड रेकर्डमा ५ पटक नाम लेखाइसकेका छन्। खोटाङको राजापानीका विर्खबहादुर सुनार र रीता सुनार छोरा दिनेशलाई तत्कालिन सशस्त्र प्रहरी महानिरिक्षक सनत बस्नेतले खेल कौशलता देखेकै कारणले संगठनमा आवद्ध हुने मौका दिएका थिए। यो लगत्तै उनलाई एपीएफ क्लवमा पार्कर खेललाई अगाडि बढाउनका लागि एपीएफ इञ्चार्जका रुपमा रहेका तत्कालिन डिएसपी प्रेमकुमार श्रेष्ठले अगाडि बढ्न मद्दत गरेका थिए।

तर महानिरिक्षक बस्नेत र डिएसपी श्रेष्ठको अवकासपछि भने संगठनमा उनको कौशलतालाई वास्ता गरिदिने, चिनिदिने मानिसको खाँचो पर्यो। सोही कारण राजीनामा दिएर पार्कर खेललाई अगाडि बढाउन दिनेशलाई अमेरिकामा निम्तो आएको थियो।

उनले गिनिज बुकमा पहिलो पटक नाम लेखाएपछि वल्र्ड पार्कर फेडेरेशन अमेरिकाले तालिमका लागि निम्तोमा बोलाएको थियो। तीन महिना तालिम सकेर फर्किएपछि उनले संगठनबाट राजीनामा दिनु परेको थियो।

जिम्न्यास्टिकजस्तै विभिन्न विधामा उल्टिने, उफ्रिनेलगायतका कलालाई ‘पार्कर’ खेल भनिन्छ। नेपाल खेलकुद परिषदभित्र यो खेललाई व्यापकता नदिए पनि विश्व परिवेशमा भने ठूलो मान्यता छ। सम्भवतः दिनेश नेपालमा पार्कर खेललाई अगाडि बढाउने पहिलो व्यक्ति पनि हुन्।

‘संगठनको नाम त मेरो नामसँग जोडिएर आउँछ नै, त्यो भन्दा पनि बढी देशको नाम जोडियोस् भनेर म अनेक प्रकारको प्रयत्न र अभ्यासमा लागिरहेको छु’, दिनेश भन्छन्,‘गिनिज बुकमा नाम लेखाएर देशको परिचय स्थापित गर्न पाउँदा गर्व लागेको छ।’

उनको कला कौशलता देखेर विश्व चर्चित रियालिटी शो ‘अमेरिकन गट्स ट्यालेन्ट’ले पनि बोलाएका थियो। पार्कर खेल कलाकारिता र फिल्म क्षेत्रमा पनि उपयोगी मानिन्छ। जसलाई ‘स्टन्ट’का रुपमा पनि प्रयोग गरिन्छ। अमेरिकाको फ्लोरिडामा रहेका दिनेशले त्यहाँ जानुअघि हवल्दार सुन्तली, हँसिया, किस्मत २ जस्ता फिल्ममा स्टन्ट म्यानको भूमिका निर्वाह गरिसकेका छन्। उनको यहि कलाका कारणले फिल्मनगरीमा पनि उनको माग बढ्दो भएको थियो।

‘फिल्म एउटा पेशाका रुपमा लिएको छु। तर त्यो भन्दा पनि महत्व त देशको नाम र गिनिज बुकमा नाम राख्नुलाई ठानेको छु’, उनी भन्छन्।

‘मस्ट ट्विस्टिङ व्याक फिलिप्स अफ द वाल इन वन मिनट’ टाइटलमा उनले गिनिज बुक अफ वल्र्ड रेकर्डमा पहिलो पटक नाम दर्ता गराएका थिए। ‘न्युनतम १५ पटकसम्म गर्नुपर्ने गिनिजबुकमा उल्लेख थियो, मैले १८ पटकसम्म गरेका थिएँ’, उनी सम्झन्छन्।

उनले यहि विधामा आफ्ना रेकर्ड तोड्दै ५ पटकसम्म गिनिज बुकमा नाम लेखाउने सफलता पाए। पार्कर काम शरिरलाई जोखिममा राखेर गरिने काम हो । दुर्घटना भए जीवन नै खतरामा पर्ने भए पनि उनी डराएनन्।

तत्कालिन एपीएफ क्लवका इञ्चार्ज रहेका पूर्वडिएसपी श्रेष्ठका अनुसार सशस्त्र प्रहरी भित्रका एउटा उज्वल भविष्य र नाम दिन सक्ने दिनेशका लागि पछिल्ला चरणमा संगठनले ध्यान दिएन।

‘यत्तिको कला भएको र नाम दिन सक्ने मान्छे कोही हुने थिएन। तर, संगठनले चिन्न नसक्दा अहिले पनि उनी बाहिर आफैंलाई स्वतन्त्र हिसाबले नाम र देशका लागि काम गरिरहेका छन्’, श्रेष्ठ भन्छन्,‘उनलाई त संगठनका तर्फबाट प्रशिक्षित गरी राष्ट्रिय सम्पत्तिका रुपमा संरक्षण गर्नुपर्ने थियो, संगठनले नजानेको या नचिनेको भन्ने नै मेरो ठम्याई छ।’

भविष्य भनेको आजको मिहेनतले नै स्पष्ट हुन्छ भन्ने मान्यतामा दिनेशको यात्रा रह्यो जसका कारण सुरुआती चरणमा पार्कर भनी नचिन्ने नेपाली समाज र पुस्तामा परिचित गराउन उनी सफल भए।

विसं २०६७ सालमा खोटाङकै ज्योति माविबाट एसएलसीमा ६७ प्रतिशत अंक ल्याएर स्कुल टप गरेका दिनेशले तत्कालिन महानिरिक्षक बस्नेतका अगाडि खेल कौशल देखाउँदा सशस्त्र प्रहरीमा आवद्ध हुने मौका पाएका थिए।

जीपी फाउन्डेशन र ब्यालेन्स ग्रुप अफ कम्पनी अमेरिकाको संयुक्त सहकार्यमा न्युयोर्कमा दिनेशले पाँचौ पटक गिनिजबुकमा नाम लेखाउने अवसर पाएका थिए। उनको देशी तथा विदेशी मिडियामा व्यापक चर्चा भएको थियो।

बीबीसी हिन्दी सेवाले त उनमा अदभूत कला रहेको र अहिलेसम्म भारतमा पनि यस्ता व्यक्तिको उदय भइनसकेको सम्मको चर्चा गरेको थियो।

भ्रमण बर्षको प्रचार गर्दै गएको जनवरीमा भर्जिनियाँमा सुनारले ‘द मस्ट ब्याकवार्डस समरसल्टस अगेन्स्ट अन ट्रयापोलाइन इन वान आवर इन्डिभिज्युअल’मा ४६० पटक गरी विश्व रेकर्ड कायम गरेका थिए।

२०१८ मा नै वल्र्ड पार्कर एन्ड फ्रि रनिङ फेडेरशनको निम्तोमा उनी अमेरिकाको फ्लोरिडा, वल्र्डच्याम्पियनसीपमा सहभागिताको तयारीका लागि पुगेका थिए । जसमा विभिन्न मुलुकका ८० जनामा उत्कृष्ट ८ मा पर्न सफल भएका थिए।

उनले राष्ट्रिय खेलकुद परिषद, नेपाल ओलम्पिक कमिटीलगायतमा पनि पार्कर खेल र यसको विकासका लागि पहल गर्न बारम्बार अनुरोध गरे। तर कतै सुनुवाई नभएपछि विदेशबाटै यस खेलमा नेपालको परिचय स्थापित गर्ने लक्ष्य राखेका थिए।

दिनेश भन्छन्,‘देशले यस खेललाई बुझ्नका लागि समय लाग्न सक्छ। तर देशलाई चिनाउनका लागि मेरो कौशलता जहाँ काम लाग्छ त्यहाँ संघर्ष र मिहेनत दुवै गर्नु उपयुक्त ठानेको छु।’ उनी केही समयपछि नेपाल आउने र यस खेलको प्रचार प्रसारको काममा लाग्ने योजनामा पनि रहेका छन्।

सशस्त्र प्रहरीले उनको खेल कौशलतालाई ध्यान दिएको भए आजका दिनमा जापानको टोकियोमा भएको ओलम्पिक खेलमा जिम्न्यास्टिकका तर्फबाट स्पर्धा गर्न सक्ने क्षमता दिनेशमा रहेको थियो।

‘खेल कौशलतालाई चिन्ने र त्यसको अभ्यासलाई खास स्थान दिनुले नै खलाडीको भविष्य निर्धारण हुन्छ, खेलाडीको कुशलताले नै देशको नाम परिचित हुन्छ’, खेल क्षेत्रका दिग्गजहरु भन्छन्,‘खेल नै हो राष्ट्रियता जोड्ने, देशको नाम उँचो हुँदा आजका दिनमा सशस्त्र प्रहरीको नाम पनि उँचो बनाउन सक्ने क्षमता दिनेशमा थियो।’

उनी अहिले अमेरिकामा संघर्षरत छन्। जीवनलाई संघर्षको मैदानमा सँधैभरी राख्नुपर्ने धारणा राख्ने दिनेश भन्छन्,‘देशका लागि नै मरिमेटिरहेको छु।’