लाखौं विद्यार्थी १० महिनापछि विद्यालयमा

केन्या – कोरोनाभाइरस महामारीको कारण १० महिना अगाडि बन्द भएका विद्यालय सोमबार खुलेपछि केन्याका लाखौं विद्यार्थी पहिलो पटक विद्यालयमा उपस्थित भै शिक्षा आर्जन गरेका छन् ।

विद्यार्थीहरूले विद्यालय फर्किंदा पहिलेजस्तो कुनै अवरोधविना कक्षामा भने पुग्न सकेनन् उनीहरूलाई विद्यालय छिर्नु पहिले सामाजिक दूरी कायम गर्ने, तापक्रम जाँच गर्ने तथा सुरक्षाका लागि मुखमा मास्क लगाउन निर्देशन गरिएको थियो ।

लामो समयपछि आफ्ना साथीहरूसँग विद्यालयमा भेट भएका विद्यार्थी कोभिड–१९ को जोखिमबाट बच्न आवश्यक सावधानी अपनाउनुपर्छ भन्नेमा सचेत देखिएका छन् ।

लामो समय विद्यालय बन्द भएका कारण आफ्नो शैक्षिक सत्र गुम्ने हो कि भनी चिन्तित रहेका बालबालिका र उनीहरूका अभिभावकले विद्यालयमा आफ्ना नानीबाबुहरूलाई पठाउन पाएकोमा खुशीसँगै भय पनि व्यक्त गरेका पाइएको छ । सरकारले देशभर विद्यालय खोल्नेगरी गरेको निर्णयबाट बालबालिका र अभिभावकले राहत महशुस गरेको देखिन्थे ।

“अभिभावकका रूपमा म खुशी छु किनकि बच्चाहरू विद्यालयमा फर्किए,” एक विद्यार्थीकी अविभावक हिल्दा मुसिम्बीले भने ।

उनले थपे, “यतिवेला हामी धेरै डरले ग्रस्त भएका छौं किनकि हामीलाई थाहा छैन कि विदालयका अन्य बच्चाहरूलाई भाइरस सङ्क्रमण छ कि छैन वा शिक्षकहरूलाई भाइरस छ कि छैन, वा विद्यालयमा सहयोगी कर्मचारीले पनि भाइरस परीक्षण गराएका छन् कि छैनन् ।” उनले भने, “प्रशासनले बन्द विद्यालयलाई खोल्ने निर्णय सकारात्मक छ तर विद्यार्थीको स्वास्थ्यबारे बढी सम्वेदनशील हुनु पनि जरुरी हुनेछ ।”

केन्याले मार्च २०२० देखि महामारीका कारण विद्यालयहरू बन्द गरेको थियो । कोरोनाभाइरस सङ्क्रमित व्यक्ति भेटिन थालेपछि बन्द विद्यालयलाई आंशिक रूपमा अक्टोबरमा कक्षा सञ्चालन गरिएको थियो ।

सरकारको विद्यालय खोल्ने निर्णयसँगै सबै प्राथमिक र उच्च माध्यमिक विद्यार्थी सोमबार फर्किए भने विश्वविद्यालय र कलेजहरू खोल्न प्रशासनले उनीहरूलाई मार्ग प्रशस्त गरेको छ ।

“हामी विद्यालयमा फर्कंदा खुसी छौं, त्यो लामो विदा थियो,” नैरोबीको कासारानी प्राथमिक विद्यालयका विद्यार्थी मर्सी नेडेरीले भने ।

भीडको कक्षा कोठामा सामाजिक दूरी कायम गर्न सङ््घर्ष गर्दै शिक्षकहरूले फेसमास्क नलगाएको विद्यार्थीहरूलाई घर फर्काएका देखिन्थे भने विद्यालयमा एक व्यक्तिदेखि अर्को व्यक्तिको दूरी कायम गर्न शिक्षक तथा कर्मचारीहरू व्यस्थ थिए । 

“यो गाह्रो छ किनकि हामीसँग बच्चाहरू एक अर्कादेखि टाढा राख्नका लागि पर्याप्त डेस्क छैन तर हामी यथाशक्य कोशिश गरिरहेका छौं,” भोई प्राइमरी विद्यालयका प्रधानाध्यपक मभुर्य मुम्बियाले भने ।

अक्टोबरमा जब विद्यालयहरू आंशिक रूपमा पुनः सञ्चालनमा आएपनि शहरी र प्रभावित क्षेत्रमा विद्यार्थीहरू र शिक्षकहरू आफै बिरामी परेका र सङ्क्रमण फैलिने डरमा अनलाइन कक्षा सञ्चालन गरिएको थियो । तर यो गरीब अफ्रिकी मुलुकमा प्रविधिका कारण अनलाइन कक्षा प्रभावकारी हुन सकेका थिएनन् ।

केन्यामा प्रकोप सुरु भएदेखि करिब एक लाख कोभिड–१९ सङ्क्रमित बनेका थिए भने एक हजार ६०० व्यक्तिको मृत्यु भएको थियो । अक्टोबरपछि सङ्क्रमण दरमा २० प्रतिशतले कमी आएको छ ।

स्वास्थमन्त्रीले अभिभावकले बच्चाहरूलाई ढुक्क भएर विद्यालय पठाउन अनुरोध गरेका छन् । “हामीले पर्याप्त सुरक्षा उपायहरू अपनाएका छौं उनीहरूको स्वास्थ्य उपचारको जिम्मा सरकारले लिन्छ ।” कोभिड–१९ विरुद्धको खोप पनि छिट्टै सर्वसाधारणका लागि उपलब्ध गराइने स्वास्थ्यमन्त्रीले बताए ।

राष्ट्रपति उहुरु केन्याट्टाले यस साताको अन्त्यमा देशमा स्वास्थ्य समस्याका कारण जारी निशेधाज्ञालाई आगामी मार्च १२सम्मका लागि राति १० बजेदेखि बिहान चार बजेसम्म बढाइएको जानकारी गराएका थिए । केन्यालीहरू गत वर्ष मार्च २५ देखि रातको समय निशेधाज्ञाको पालना गर्दै आएका छन् ।