पृथ्वीको सतहभन्दा ७०० किलोमिटर तल अर्को महासागर !

काठमाडौं – पृथ्वीको सतह भन्दा ७०० किलोमिटर तल सबैभन्दा ठूलो महासागर अवस्थित रहेको वैज्ञानिकहरुले पत्ता लगाएका छन् । अमेरिकाको इलिनोइस राज्यका अनुसन्धानकर्ताहरूले यो पत्ता लगाएका हुन् ।

यसमा सबै महासागरको कुल पानीको तुलनामा तीन गुणा बढी पानी रहेको उनीहरुले बताएका छन् । पृथ्वीमा पानी कहाँबाट आयो भनेर खोजी गर्दा वैज्ञानिकहरूले यस महासागरको बारेमा पत्ता लगाएको रिपोर्टमा बताइएको छ ।

यो महासागर पृथ्वीको सतह मुनि निलो चट्टानमा लुकेको छ । खोज टोलीका वैज्ञानिक स्टिभ ज्याकबसनले चट्टान स्पन्ज जस्तै छ जसले पानीलाई अवशोषित गरिरहने बताए । २ हजार सिस्मोमिटरबाट ५ सय भूकम्पको अध्ययन गरी यो महासागर पत्ता लागेको हो ।

जब पृथ्वी मुनि बुलन्द छालहरू ओसिलो चट्टानबाट गुज्र्छन्, तिनीहरूको गति सुस्त हुन्छ । सिस्मोमिटरबाट यी छालहरू अध्ययन गरेपछि महासागर पत्ता लागेको हो ।

यस खोजको बारेमा जानकारी पहिलो पटक सन् २०१४ मा दिइएको थियो । यो कुरा एक वैज्ञानिक पेपर ‘डिहाइड्रेसन मेल्टिङ एट द टप अफ द लोअर मेन्टल’ मा रिपोर्ट गरिएको थियो । तर, अहिले यो अनुसन्धान भाइरल भइरहेको छ । यस महासागरको उत्पत्तिपछि पृथ्वीमा पानीको उत्पत्तिबारे नयाँ सिद्धान्त फेला परेको छ ।

धेरै रिपोर्टहरूमा यो दावी गरिएको छ कि धूमकेतु पृथ्वीसँग ठोक्किएपछि यसको प्रभावका कारण पानी उत्पन्न भएको थियो । यद्यपि, पृथ्वीको सतह मुनि रहेको महासागरबाट, यो सम्भव छ कि समयसँगै पृथ्वी मुनिबाट समुद्रहरू निस्किएका छन् ।

वैज्ञानिक जेकबसनले यो महासागर पृथ्वी मुनि रहनु आवश्यक रहेको बताए किनभने यो सतहबाट बाहिर आयो भने पृथ्वीमा पानी मात्र रहनेछ । हिमालका अग्ला चुचुराहरू मात्र जमिनको नाममा बाँच्न सक्नेछन् ।

मुसलधारे पानी होस्, केतलीबाट निस्केको बाफ होस् वा ब्लक पिसेर तयार पारिएको बरफको रसिलो गोला होस् । पानीका यी तीन प्रकारलाई रसायनशास्त्रमा H₂O भनिन्छ । H₂O को अर्थ पानीको अणु हो । अणु कुनै पनि पदार्थको एकाइ हो ।

यो हाम्रो शरीर कोशिकाहरु मिलेर बनेको जस्तै हो । यसको मतलब कोशिकाहरू हाम्रो शरीरको एकाइ हुन् । H₂O अर्थात पानी तीनवटा परमाणु मिलेर बनेको हुन्छ । त्यहाँ दुई हाइड्रोजन परमाणु र एक अक्सिजन परमाणु छन् । त्यसैले यसको नाम H₂O राखिएको हो ।