काठमाडौंमा फोहोरको थुप्रोले विदेशी पर्यटक लज्जित!
कागजपत्र |
काठमाडौं – बिहीबार बेलायती पर्यटक रिचार्ड म्याकसोर्लीले नेपालको राजधानी काठमाडौंको भ्रमण गरे। जताततै फोहोरको थुप्रो देखे र लज्जित बने।
उनी बिहीबार दिनभर फोहोरको थुप्रोमाथि हिँडे। भ्रमणको क्रममा दशकौं अघि पहिलोपटक नेपाल भ्रमण गरेका उनले धेरै सफा मन्दिरले भरिएको काठमाडौं सहरको स्मरण गराए।
‘यदि म नयाँ पर्यटक हुँ भने म घृणित हुने थिएँ,’ ४८ वर्षीया रिचार्डले भने, ‘काठमाडौं सडकको छेउमा फोहोरको थुप्रोलाई औंल्याउँदै जहाँ सरकार थप पर्यटकहरू तान्न उत्सुक छ। तर जताततै फोहोरको थुप्रो देखिँदा लज्जित हुनेपर्ने अवस्था छ।’
काठमाडौंबाहिरको एउटा गाउँको सानो ल्यान्डफिल साइटमा फोहोर फाल्ने प्रयासलाई स्थानीय बासिन्दाबाट विरोध भएपछि एक महिनादेखि फोहोरको उचित व्यवस्थापन हुन नसकेपछि नेपाल भ्रमण आएका विदेशी पर्यटकहरु लज्जित बन्न बाध्य भएका हुन्।
फोहोरको तत्काल समाधान नभएपछि काठमाडौंका स्थानीयवासीहरु नै अलपत्र परेका छन्। काठमाडौंका सडकमा फोहोरको थुप्रोले बासिन्दाको आक्रोश बढाएको छ।
देशको राजधानी जस्तो काठमाडौं शहरलाई पनि सफा राख्न नसक्ने अख्तियारबाट दिक्क भएका छन् स्थानीयहरु। रिचार्ड भन्छन्, ‘यो लज्जाको कुरा हो। पर्यटकहरुको नै अपमान हो। यसमा सरकारदेखि महानगर सबैको ध्यान जान जरुरी छ।’
नुवाकोट बञ्चरेडाँडाको डम्पिङ साइटमा गाउँलेहरूले फोहोरले भरिएका ट्रकहरूलाई प्रवेश दिएका छैनन्। उनीहरुले आफ्नो मागहरुको उचित सम्बोधन भएमा मात्र फोहोर फाल्न दिने बताउँदै आइरहेका छन्।
बुधबार मात्रै सो क्षेत्रका महिला र बालबालिकासहित सयौं गाउँलेले बञ्चरेडाँडा जाने बाटोमा ढुंगाको थुप्रो बनाएर काठमाडौंको फोहोरले भरिएका करिब २०० ट्रकलाई बोकेर फर्कन बाध्य पारेका थिए।
सो क्रममा गाउँले र प्रहरीबीच झडप नै भयो। प्रदर्शनकारीहरूले पहाडको टुप्पोबाट ढुङ्गा प्रहार गर्दा तीन प्रहरी घाइते भए। त्यसपछि प्रहरी अश्रुग्यास प्रहार गर्न बाध्य समेत भयो। यसरी दिनुहँ सो क्षेत्रमा झडप भइरहेको छ।
भर्खरै सम्पन्न स्थानीय तहको निर्वाचनमा काठमाडौं महानगरको मेयरमा स्वतन्त्र उम्मेदवार बालेन्द्र शाह बालेन निर्वाचित भएका छन्। बालेनले समेत कयौं गर्दा पनि सो क्षेत्रका स्थानीयहरु सहमतिमा आएका छैनन्।
काठमाडौंको फोहोर व्यवस्थापनको निरीक्षण गर्ने क्रममा मेयर शाहले बञ्चरेडाँडाका बासिन्दाहरूले उठाएका चिन्तालाई जतिसक्दो चाँडो सम्बोधन गर्न आफू काम गरिरहेको बताएका छन्। मेयर शाहले सक्दो प्रयास गरेपनि सरकारबाट सहयोग नहुनाले समस्या समाधान हुन सकिरहेको छैन्।
केन्द्रीय सरकारको नेतृत्व नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले गरेका छन्। सरकारले गाउँ, टोल सफा राख्न केही नगरेकोले सो क्षेत्रका बासिन्दाहरु वर्षौंदेखि सुँगुर जस्तै जीवन बिताउन बाध्य छन्।
